تفاوت ترمومتر و ترموکوپل
تفاوت ترمومتر و ترموکوپل
ترمومتر (Thermometer)
* تعریف: ترمومتر وسیلهای است که برای اندازهگیری دمای یک جسم یا محیط استفاده میشود.
* نحوه کار: ترمومترها معمولاً از یک ماده حساس به دما (مانند جیوه، الکل یا کریستال مایع) استفاده میکنند که با افزایش دما منبسط شده و روی یک مقیاس مدرج حرکت میکند.
* کاربرد: ترمومترها برای اندازهگیری دمای بدن، هوا، آب و سایر مواد در کاربردهای عمومی و روزمره استفاده میشوند.
* مزایا: ساده، ارزان و قابل حمل هستند.
* معایب: دقت پایینتر نسبت به ترموکوپلها، محدوده دمایی محدودتر، ممکن است برای اندازهگیری دماهای بسیار بالا یا پایین مناسب نباشند.
ترموکوپل (Thermocouple)
* تعریف: ترموکوپل یک سنسور دمایی است که بر اساس اصل اثر سیبک کار میکند. هنگامی که دو فلز مختلف در نقطه اتصالشان اختلاف دما داشته باشند، ولتاژی تولید میشود که متناسب با اختلاف دما است.
* نحوه کار: ترموکوپلها از دو فلز مختلف تشکیل شدهاند که در یک نقطه به هم متصل میشوند. اختلاف دمای بین این نقطه و یک نقطه مرجع باعث ایجاد ولتاژی میشود که توسط یک دستگاه اندازهگیری ولتاژ اندازهگیری شده و به دمای مربوطه تبدیل میشود.
* کاربرد: ترموکوپلها برای اندازهگیری دما در طیف وسیعی از کاربردهای صنعتی، علمی و پزشکی استفاده میشوند، از جمله کورهها، فرآیندهای صنعتی، موتورها و سیستمهای کنترل دما.
* مزایا: دقت بالا، پاسخگویی سریع، محدوده دمایی گسترده، ساختار ساده و قیمت مناسب.
* معایب: نیاز به جبران اتصالات، حساسیت به نویز الکتریکی.
جدول مقایسه
| ویژگی | ترمومتر | ترموکوپل |
| اصل کار | انبساط حرارتی | اثر سیبک |
| دقت | متوسط | بالا |
| محدوده دمایی| محدود | گسترده |
| کاربرد | عمومی، روزمره | صنعتی، علمی |
| ساختار | ساده | پیچیدهتر |
خلاصه
* ترموکوپلها برای اندازهگیری دقیق دما در کاربردهای صنعتی و علمی استفاده میشوند و دقت و پاسخگویی بالاتری نسبت به ترمومترها دارند.
* ترمومترها برای اندازهگیری دمای عمومی و روزمره استفاده میشوند و سادهتر و ارزانتر از ترموکوپلها هستند.
انتخاب بین ترمومتر و ترموکوپل به کاربرد مورد نظر و دقت مورد نیاز بستگی دارد.